Als je lekker met je boot wil gaan varen in Nederland, is het natuurlijk wel handig om te weten of je hier wel of niet een vaarbewijs voor nodig hebt. Dit kan namelijk nogal verschillen per boot en per gebied. In dit artikel geven we je alle informatie die belangrijk is rondom het vaarbewijs in Nederland. Zo kun jij goed voorbereid en zonder zorgen gaan varen!
Wanneer heb je een vaarbewijs nodig?
De wetten voor het vaarbewijs in Nederland worden onderverdeeld in een aantal categorieën: Boten zonder vaarbewijs, boten met vaarbewijs 1, boten met vaarbewijs 2 en het groot pleziervaartbewijs 2. De cijfers 1 en 2 verwijzen naar het gebied waar je wil gaan varen.
Wanneer heb je geen vaarbewijs nodig?
Je hebt geen vaarbewijs nodig als de boot minder snel gaat dan 20 kilometer per uur en als hij niet langer is dan 15 meter. Met veel zeilboten kun je in Nederland dus gewoon zonder vaarbewijs rondvaren. Als je met een motorbootje wil gaan varen, moet je dus wel goed opletten. Zelfs een opblaasbare boot met een motor van meer dan 5 pk gaat al snel harder dan 20 kilometer per uur.
Wanneer heb je vaarbewijs 1 nodig?
We noemden eerder al kort dat de cijfers achter het vaarbewijs staan voor het gebied waarin je wil varen. Vaarbewijs 1 heb je eigenlijk alleen nodig voor alle boten die niet aan de eisen voor een boot zonder vaarbewijs voldoen, bijvoorbeeld jetski’s of waterscooters. Je hebt vaarbewijs 1 dus nodig als jouw boot harder kan dan 20 kilometer per uur en tussen de 15 en 25 meter lang is. Met dit vaarbewijs kun je op binnenwateren varen, dus op rivieren, kanalen en kleine meren in Nederland. Als je op grotere wateren wil varen, heb je naast vaarbewijs 1 ook vaarbewijs 2 nodig.
Wanneer heb je vaarbewijs 2 nodig?
Vaarbewijs 2 heb je dus nodig voor de grotere wateren in Nederland. Hieronder vallen de Waddenzee, de Oosterschelde, de Westerschelde, de Eems en Dollard, het IJsselmeer, het IJmeer en het Markermeer. De Gouwzee, een onderdeel van het Markermeer tussen Volendam, Marken en Monnickendam, is hierin een uitzondering. Je kunt hier wel varen als je alleen in het bezit bent van Vaarbewijs 1. Ook op de Noordzee mag je varen zonder Vaarbewijs 2, met uitzondering van de Zeehavens, hier heb je wel Vaarbewijs 2 voor nodig.
Wanneer heb je een groot pleziervaartbewijs nodig?
Een groot pleziervaartbewijs heb je nodig voor boten die tussen de 25 en 40 meter lang zijn. Dit vaarbewijs mag echter niet worden gebruikt om zakelijk te varen, dus voor je bedrijf of werk.
Wanneer heb je een vaarbewijs nodig in het buitenland?
In ieder land gelden andere regels omtrent het vaarbewijs en wanneer het wel of niet verplicht is. Dit is ook belangrijk om rekening mee te houden als je wil gaan varen met een Nederlands vaarbewijs. Het grootste deel van de Europese landen hebben de resolutie 40 UNECE/Sc 3 ondertekend. Dat houdt in dat watersporters met motorboten of zeilboten uit het buitenland een ICC moeten hebben om in hun land te mogen varen. De ICC staat voor International Certificate of Competence. Ook van dit vaarbewijs zijn er verschillende varianten, namelijk de ICC Inland Waters en de ICC Coastal Waters. Welke van de twee je nodig hebt, is afhankelijk van het gebied waar je wil gaan varen.
De ICC Inland Waters staat eigenlijk gelijk aan het Vaarbewijs 1 in Nederland en de ICC Coastal Waters + ICC Inland Waters staat gelijk aan het Vaarbewijs 2. Als je na 2010 je vaarbewijs hebt gehaald, is dit automatisch ook een ICC. Is dit niet het geval, dan kun je eenvoudig jouw vaarbewijs om laten zetten bij het cbr. Het is ook mogelijk om een losse ICC aan te vragen, maar dat kan alleen als je bepaalde diploma’s hebt. Welke diploma’s dat zijn, vind je op de website van het cbr.
Hoe haal je een vaarbewijs in Nederland?
Als je in Nederland graag je vaarbewijs wil halen, zijn er een aantal dingen waar je rekening mee moet houden. Voor het klein vaarbewijs is bijvoorbeeld geen praktijkexamen, maar daarentegen is het theorie-examen hiervoor in de afgelopen jaren wel uitgebreid en een stuk moeilijker geworden.
Het Vaarbewijs 1
Het huidige theorie-examen voor het Vaarbewijs 1 in Nederland bestaat uit 40 meerkeuzevragen. Voor die 40 vragen heb je één uur de tijd. Een vraag kan 1, 2 of 3 punten opleveren en het maximaal aantal punten dat je kunt halen is 80. Het minimale aantal punten dat je moet hebben om het examen te halen is 56, wat betekent dat je 70% van de vragen goed moet hebben.
Het Vaarbewijs 2
Om het Vaarbewijs 2 te halen, moet je twee examens succesvol afleggen. Eerst het theorie-examen voor Vaarbewijs 1 en vervolgens nog een praktijkexamen. Je kunt het eerste examen niet overslaan, je moet ze echt allebei afleggen om Vaarbewijs 2 te kunnen krijgen. Daarnaast raden we je af om beiden examens in één keer te doen, dit is namelijk erg veel stof die je moet kennen.
Voor het tweede examen krijg je anderhalf uur de tijd, waarin je 23 meerkeuzevragen en 4 open vragen op het gebied van navigatie moet beantwoorden. Bij een navigatievraag moet je op een zeekaart erg nauwkeurig koersen, posities kunnen uitzetten en afstanden te bepalen. Bij het tweede examen kun je maximaal 4 punten halen per vraag en je kunt in totaal 50 punten behalen. Om te slagen moet je minimaal 35 punten halen, wat betekent dat je 70% van de vragen goed moet hebben.
Het Groot pleziervaartbewijs 2
Voor het groot pleziervaartbewijs moet je twee theorie-examens en een praktijkexamen afleggen. Om het praktijkexamen te mogen doen, moet je beiden theorie-examens behaald hebben en het klein vaarbewijs 2 in je bezit hebben. Het is mogelijk om de examens achter elkaar af te leggen als je dat graag wil.
Het eerste theorie-examen voor het groot pleziervaartbewijs 2 duurt een uur en in dit uur moet je 40 vragen over verschillende regelementen beantwoorden. Voor het tweede examen krijg je anderhalf uur de tijd, waarin je 50 vragen moet beantwoorden. Je kunt onder andere vragen verwachten over het vaarwater, instrumenten en technieken. Ten slotte duurt het praktijkexamen 3 uur waarin je gaat rondvaren met een examinator aan boord.